-
1 поток
1. мташҡын2. м в разн. знач.ағым -
2 альфа-лучи
мн.; физ.альфа-нурҙарҡайһы бер радиоактив матдәләр тарҡалғанда барлыҡҡа килгән ыңғай зарядлы альфа-өлөшсәләр – гелий атомы ядроларының ағымы -
3 каскад
1. мшарлауыҡ2. мкаскадциркта: аттан һ.б. һикереп төшөү алымы; опереттала: йыр менән башҡарылған ҡыҙыу бейеү3. мчего; перен.өҙлөкһөҙ ағым, күплек -
4 четверть
1. жсирек, дүрттән бер (өлөш)2. жчасть часаун биш минут3. жчасть учебного годасирек4. жмера объёма жидкости и сыпучих веществ, длины, площадисирек -
5 дрейф
м; мор.дрейфел йәки һыу ағымы арҡаһында караптың йүнәлеше үҙгәреүе, курстан тайпылыуы; шулай уҡ боҙҙарҙың да һыу өҫтөндә йөҙөп йөрөүелечь в дрейф — дрейфҡа ятыу (карапты бер урында хәрәкәтһеҙ тоторлоҡ итеп елкәндәрҙе ҡороу)
-
6 изобара
1. жгеофиз.изобаракартала һауа баҫымы бер төрлө булған урындарҙы тоташтырыусы һыҙыҡ2. ж физ.изобарафизик дәүмәлдәр араһындағы бәйләнеште даими баҫым ваҡытында һүрәтләүсе һыҙыҡ -
7 мах
1. мвзмахһелтәү, ҡағыу, елпеү2. моборотәйләнеш3. мшаг животногоаҙымбар көскә; уйлап тормайынса, кинәт; дать маху — һынатыу
-
8 средний
1. прил.урталағы, урта2. прил.второй по возрасту из трёх детейуртансы3. в разн. знач.уртаса4. прил.посредственныйурта ҡул, уртасанечто среднее — тегеләй ҙә, былай ҙа түгел
средней руки — урта ҡул, бер сама
-
9 ход
Iмдвижение; массовое перемещение рыбы в места нерестайөрөш, йөрөм, аҙым, барыу, юл; үрләү ваҡытыIIм перен.течение, развитие чего-л.барыш, үҫеш, ағышмвходюл, барыу юлы, инеү (юлы)IVмрабочая часть машины и др.тәгәрмәс, табан, ҡуласаVмв игресығыу, йөрөү, сығышVIм тех.работа машины, механизмаэшләү, барыу, йөрөшм перен.манёвр, приёмалым, ысул, юлмкоридор, тоннельүткәүел, үтеү урыны (юлы)на ходу: — 1) эшкә әҙер
2) барғанда, юл ыңғайында; своим ходом идти — үҙ йүнәлеше (ағышы) менән барыу
не дать ходу кому — кемгә юл бирмәү, ҡаршы төшөү
с ходу: — 1) барышлай, туҡтап тормай
2) шунда уҡ; быть в ходу — һорау ҙур булыу, ҡулланыуҙа (файҙаланыуҙа) булыу
-
10 чаша
1. жтуҫтаҡ, сеүәтә, алдыр2. жтәрилкә, табаҡ3. ж см. чашка 4выпить (испить, пить и т.п.) горькую чашу — ауыр ҡайғы, хәсрәт кисереү
См. также в других словарях:
былғары — ир. зат. Фабрика жағдайында өңделген тері, мал терілерін химиялық және механикалық әдістермен өңдеу арқылы алынатын материал. Одан аяқ киім, сырт киім, айыл тұрман, галантерея, техникалық бұйымдар т.б. жасалады. Мал терісі үш қабаттан шелден,… … Қазақ дәстүрлі мәдениетінің энциклопедиялық сөздігі
дегерес — I зат. Жазық далаларда кездесетін домалақ тақия төбе. Жетісуда ондай д е г е р е с т і ң бірнешеуі кездеседі. Жердің аты сол д е г е р е с к е қарап қойылған (Соц. Қаз., 02.04.1991, 4). Д е г е р е с т е р қопарылып астынан тыңайтқыштар шығып… … Қазақ тілінің түсіндірме сөздігі
қара — азық. Астық д.м. Соғыс зардабын елдің дендеп түсіне бастағаны да биыл жаз: қант шай, қ а р а а з ы қ т ы ң көзі кеміді (Ә.Сарай, Атырау, 310). Қара ала қаз. Қаздың қара ала түсті бір түрі. Көл бетін жапқан қ а р а а л а қ а з бен қасқалдақ,… … Қазақ тілінің түсіндірме сөздігі
янау — I. ф. 1. Кемгә дә булса куркыту ымы, хәрәкәте ясап кисәтү 2. Берәр начарлык эшләү, үч алу турында алдан белдерү, өркетеп, куркытып, кисәтеп кую. II. ЯНАУ – Янавыч белән үткенләү … Татар теленең аңлатмалы сүзлеге
миналық шабуыл — (Минная атака) өзі жүретін, тіркеуге алынатын немесе сырықтық минамен кемені зақымдау мақсатындағы миналық кемелердің тактикалық тобы немесе миналық катерлер арқылы жүзеге асады. ХХ ғасырдың басынан бері М.ш. термині орнына торпедалық шабуыл… … Казахский толковый терминологический словарь по военному делу
Архетип — (гр. аrche – бастау, typos – бейне, образ) алғашқы бейне, идея, бейненің түпнұсқасы, атасы (прообраз). Архетип ұғымы Платон философиясында (ақылмен ғана қабылданатын нәрсе), Августин ілімінде кездеседі, бірақ ол швейцарлық философ, мәдениеттанушы … Философиялық терминдердің сөздігі
Аура — (гр. аura – ұшқындау) – 1) жай көзге көрінбейтін адамның биоэнергетикалық қабыршығының сәулелік ұшқындауы;2) заттар мен тұлғалардың маңайынан ұшқындар шығатын болып көрінетін ерекше бір қалып, көңіл күй, райлылық; 3) бейнелеу өнерінде – нимб (лат … Философиялық терминдердің сөздігі
Идеология — (гр. idea – ұғым, елес logos – сөз, ілім, ғылым) – пәні идеялардың пайда болуы және өзгеруі, олардың жеке әлеуметтік топтардың, таптардың, сословиелердің (жіктердің) өміріне ықпалы болатын ғылымды белгілеу үшін ХVІІІ ғ. аяғы – ХІХғ. басындағы… … Философиялық терминдердің сөздігі
Қоғамдық қатынастар — (лат. socialis relationus общественные отношения) субъектілер арасында әлеуметтік өзара әрекеттестікте пайда болатын және сол субъектілер тұтастық ретінде кіретін қоғамды сипаттайтын әр түрлі байланыстар. Бұл қоғамның аса маңызды ерекше белгісі… … Философиялық терминдердің сөздігі
Православие — – гр. «ортодоксия» («orthodoxia» orthos – түзу, дұрыс, шын + doxa – пікір, ілім) деген сөзінің қабылданған аудармасы. Тура мағынасында «ортодоксия» белгілі бір облыста (салада) белгіленген принциптер мен ережелерге (қағидаларға) еш жалтақтаусыз… … Философиялық терминдердің сөздігі
Фидеизм — (лат.fides – сенім, наным) – нанымның ақылдан, діни наным актісінде (іс әрекетінде) берілетін аянның, ашудың (откровение) әлем мен адамды рационалды түсінуден басымдылығын бекітетін философиялық ілімдердің жалпы аты. Ең белгілі фидеистік… … Философиялық терминдердің сөздігі